از چه آکوردی به چه آکوردی بریم؟

یادم میاد اون قدیم ها که موسیقی رو تنها نوازندگی میدونستم همیشه فکرمیکردم که بابا جون آخه چطوری میشه فهمید که برایaccompaniment یک ملودی از چه آکوردی به چه آکوردی بریم. اغلب هم دیده بودم با هر شعری این رفقای گیتاری من همینطوری آکورد میگرفتند, خب حقیقتش اینه که گیتاریست های غیر کلاسیک خیلی گوش حساس و دقیقی دارند و راحت میتونند گوشی کار کنند. همینطور اگه پیانیست گوشی باشید, ولی خب معلوم بود که این طوری نیست و حتما" پشت این توالی آکوردها باید یک حکمتی باشه. رفتم سراغ هارمونی کلاسیک خب یه چند تا کتاب هارمونی خوندم دیدم او اه چقدر قوانین عجیب غریب راجع به پیوند آکورد ها داره. از اینکه در پیوند آکورد ها اگر نت مشترک یکی بود اینکار رو بکنید اگر نبود اینکار, نمیدونم حرکت اکتاو موازی بشدت بد صداست و اینکه از حرکت پنجم موازی حتی المقدور پرهیز بشه و این حرکت خوبه ای یکی بده, این فاصله که اصلا" و .... اوایل چون اینها رو طوطی وار میخوندم فکر میکردم همه شون مزخرف و بی خود هستند. بعدها که درک بهتری از موسیقی پیدا کردم حتی سبک و علاقه ام به سمت Jazz گرایش پیدا کرد دیدم ای بابا خیلی از این حرفهایی که توی Jazz داریم پشتش همین حرفهار هارمونی کلاسیک هستش. خب طفره زیاد نریم, بریم سر اصل موضوع, وصل آکوردها در عین حالی که دارای قوانین متعدد هستش میتونه بی قاعده هم باشه. بتهوون میگه "هیچ قانونی نیست که در موسیقی برای زیباتر کردن آن نشه زیرپاش گذاشت" یا دوک الینگتون آهنگ ساز و نوازنده پیانو Jazz میگه "آهنگ خودتون رو بزنید اگه دیدید خوب صدا میده درگیر قانون و مقررات موسیقی نباشید". بگذریم سعی میکنم تو دو سه تا بحث قوانین اصلی این کار رو برای شما بیارم. مهمترین توالی آکوردی که توی تمام سبکهای موسیقی مفید هست چیزیه که بهش دایره پنجم ها یا Circle of the fifths میگند. یه دایره بکشید و به دوازده قسمت تقسمش کنید. توی یکی از قسمتها نت C رو بگذارید بعد در یک جهت مثلا" در جهت عقربه های ساعت با فاصله های پنجم به پنجم خونه های بعدی رو پر کنید. یعنی اینطوری C,G,D,A,E,B,F#,C#,G#,D#,A#,F,C میبینیم که گام کروماتیک رو یه چرخ میزنیم و دوباره به C میرسی. همینطوری اگه عقب هم بریم همین میشه. به شکل بالا دقت کنید. اینرو هم داشته باشید که هر گام ماژور یک مینور نسبی داره که یک سوم کوچک پایین تر از خودشه. پس برای C داریم Am یا برای E داریم Db و ... اگر اینها رو هم توی دایره بکشیم. میتونیم از ترکیب مختلف آکوردهای ماژور یا مینور استفاده کنیم. حالا شروع کنید روی ساز خودتون با آکورهای ساده مثلا" ماژور دایره رو از C بزنید تا دوباره به C برسید میبینید که بدون اینکه احساس حل نشدن یا رو هوا موندن هارمونی برای شما بوجود بیاد یه progression خوب از آکوردها دارید. اگه یک کمی ذوق و سلیقه داشته باشید میتونید روی همین progression ملودی های بسیار زیبا سوار کنید. خب حالا یک کمی کارهای جالب دیگه میتونید یک تکه از این دایره رو برید و برگردید با ترکیب دلخواه (البته نه خیلی) از ماژور و مینور مثلا" C,F,C,G,C یا C,Dm,C,G و ... قاعده های دیگری هم هست که بتدریج راجع به آنها صحب خواهم کرد و خواهید دید که هر نت موسیقی که جلوی خودتون میگذارید میتونید با چهار , پنج تا قانونی که بلدید تحلیل کنید. شوخی نمی کنم حمین الان برید و حتی شده کارهای بزرگان رو جلوی خودتون بگذارید به حرف من میرسید. همین سونات معروف دو ماژور موتزات اولش رو نگاه کنید C,G,C هستش.